Inteligentny system sterowania siecią kanalizacyjną w stolicy

Warszawa wkrótce będzie dysponowała inteligentnym, samouczącym się systemem zarządzania siecią kanalizacji ogólnospławnej. Wdrożenie nowego rozwiązania jest realizowane w ramach projektu rozbudowy i modernizacji układu transportu ścieków.

Miejska sieć kanalizacyjna w Warszawie, jedna z najdłuższych w Europie, to system połączonych ze sobą, spójnie działających, dzięki odpowiedniemu zarządzaniu przez MPWiK S.A., przewodów i przepompowni sterowanych za pomocą zautomatyzowanych procesów. W celu wzmocnienia zarządzania systemem kanalizacji oraz przeciwdziałania skutkom zmian klimatu, MPWiK S.A. wspólnie z Właścicielem m.st. Warszawą, realizuje program inwestycyjny, którego ważnym elementem jest wdrażanie nowoczesnych, przyjaznych środowisku rozwiązań, służących jednocześnie podnoszeniu standardu życia mieszkańców Warszawy. W dniu 4 marca 2019 r. podpisano umowę na budowę centralnego systemu zarządzania siecią kanalizacji ogólnospławnej, której wartość wynosi ponad 60 mln zł brutto. Jest to innowacyjne rozwiązanie, wykorzystywane w niektórych miejscach na świecie, m.in. w Tokio, Dreźnie, Philadelphii czy Minneapolis, które umożliwi zcentralizowane i zautomatyzowane zarządzanie infrastrukturą kanalizacyjną na terenie całej Warszawy.

Bezpieczeństwo miasta w czasie ulew

Stołeczny system kanalizacyjny to trzy oczyszczalnie ścieków: „Czajka”, „Południe”, „Pruszków” (zakład odbiera ścieki z obszaru Ursusa), ponad 120 przepompowni i blisko 4200 km kanałów, którymi każdego dnia przepływa około 530 mln litrów ścieków, a w czasie deszczy nawet czterokrotnie więcej. W kontekście zmian klimatycznym, jak również, aby sprostać potrzebom ciągle rozwijającego się miasta, Spółka, w porozumieniu z właścicielem, m.st. Warszawa, realizuje jeden, z największych w kraju projektów inwestycyjnych, obejmujący rozbudowę i modernizację sieci kanalizacyjnej oraz wdrożenie zcentralizowanego systemu jej sterowania. Ten ostatni został przewidziany do  wykonania i wdrożenia, do końca stycznia 2023 r.

Ograniczenie ryzyka podtopień w trakcie ulew

Działanie systemu zarządzania siecią kanalizacji ogólnospławnej będzie polegało na  centralnym sterowaniu pracą układu odbioru ścieków na terenie całego miasta w sposób zautomatyzowany. Przewagą takiego podejścia, w porównaniu z modelem zarządzania rozproszonego, jest możliwość uzyskania kompletnej informacji na temat stanu i pracy całej sieci kanalizacyjnej w dowolnym momencie. Jest to szczególnie istotne w czasie deszczy nawalnych, gdy do kanalizacji, w bardzo krótkim czasie, spływają dodatkowo duże ilości wód opadowych. Dzięki dostępnym danym – uzyskiwanym, dzięki nowoczesnym technologiom, w czasie bieżącym - system będzie w stanie reagować na nagłe zjawiska pogodowe i odpowiednio sterować przepływem ścieków (w tym wód opadowych), jak również gromadzić je w kolektorach i zbiornikach retencyjnych, minimalizując ryzyko wystąpienia lokalnych podtopień i zalewisk oraz ograniczając pracę przelewów burzowych kanalizacji ogólnospławnej.

Jak działa system?

Podstawową funkcjonalnością systemu będzie gromadzenie i przetwarzanie w czasie rzeczywistym aktualnych prognoz pogodowych oraz danych pochodzących z sieci kanalizacyjnej i jej obiektów – stąd jego nazwa Real Time Control (RTC). W praktyce oznacza to, że na podstawie otrzymywanych radarowych prognoz będzie można, nawet z około dwugodzinnym wyprzedzeniem, nie tylko wskazać dokładne miejsce, ale i przewidzieć intensywność opadów. Następnie, w oparciu o te dane, system tak „pokieruje” pracą urządzeń i obiektów, jak: przepompownie ścieków, komory rozdzielcze czy zbiorniki retencyjne, aby, jak najszybciej i najsprawniej, zmagazynować wodę spływającą do kanalizacji z warszawskich ulic.

Co istotne, rozwiązanie, jak wiele mu podobnych, jest wdrażane przez Spółkę z myślą o obecnych i przyszłych pokoleniach, dlatego zastosowano algorytm, który będzie posiadał także funkcję „samouczenia się” (ang. machine learning), dzięki czemu zarówno jego analizy, jak i efekt działania, z czasem będą coraz lepsze i dokładniejsze. Funkcja ta umożliwi, więc wykorzystanie zbieranych danych do przewidywania potrzeb aglomeracji warszawskiej w zakresie wzmacniania i rozwoju systemu kanalizacji.

Gigantyczne kolektory tranzytowo-retencyjne

System sterowania siecią kanalizacyjną jest elementem znacznie większego projektu, w ramach którego do 2023 roku zostaną także wybudowane trzy potężne kolektory: Wiślany, Lindego Bis i Mokotowski Bis – o czym Spółka wielokrotnie już informowała. Dzięki zwiększeniu pojemności sieci kanalizacyjnej, możliwe będzie retencjonowanie ścieków i wód opadowych w trakcie pogody bezdeszczowej  i deszczowej. Szacowany łączny koszt ich budowy przekroczy 800 mln zł netto. Ważnym elementem projektu jest również budowa zbiornika retencyjnego na terenie oczyszczalni ścieków „Czajka”; wartość tej inwestycji,  wynosi 91 mln zł netto. Ponadto realizowane są inne zadania na terenie wszystkich dzielnic miasta,  w tym: budowa kolektora Zachodniego na Ochocie, modernizacja kanałów w ulicach: Bacha, Sikorskiego i al. Witosa na Mokotowie oraz stacji pomp kanałowych, które muszą sprostać wymogom stawianym przez nowy system zarządzania.

Zadanie jest realizowane w ramach unijnego Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza V” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Wykonawca: Institut für technisch-wissenschaftliche Hydrologie Gmbh (skrót itwh GmbH)

Wartość kontraktu: 49 600 000,00 zł netto (61 008 000,00 zł brutto)

Termin realizacji: 31 stycznia 2023 r.

Informacja prasowa TUTAJ