INFORMACJA DOT. UKŁADU PRZESYŁOWEGO ŚCIEKÓW POD WISŁĄ

Kalendarium projektu:

Data podpisania umowy na opracowanie projektu: 16.02.2006
Data odbioru projektu budowlanego układu przesyłowego wraz z syfonem pod dnem Wisły – 17.09.2009

Konsorcjum firm:

DHV POLSKA Sp. z o.o.(Lider),
Grontmij Polska Sp. z o.o.,
ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o.,
Prokom Sp. z o.o.

Data podpisania umowy na roboty budowlane: 22.07.2010

Zakończenie robót budowlanych: 20.12.2012.

Przedsiębiorstwo Robót Górniczych “METRO” Sp. z o.o.(Lider),
Hydrobudowa Polska S.A.,
Hydrobudowa 9 S.A.,
INFRA S.A.,

Data podpisania umowy z inżynierem kontraktu: 23.07.2010

Raport końcowy inżyniera: 29.08.2013

Egis Poland Sp. z o.o. (Lider),
Egis RAIL SA.

Budowa układu przesyłowego wraz z syfonem: 213,7 mln zł brutto (213 716 162 zł)

Świadectwo Przejęcia 20.12.2012. (roboty zakończone)

Świadectwo Wykonania 31.05.2013 (okres zgłaszania wad, przeglądy etc., stwierdzenie usterek i ich usuwania)

Przetargi na realizację kontraktów zostały przeprowadzone zgodnie z Prawem Zamówień Publicznych.

30.04.2012 roku po wybudowaniu tunelu i montażu rur układu przesyłowego podpisano z Politechniką Warszawską umowę w celu wykonania ekspertyzy na podstawie, której wybudowano betonową płytę dociążającą kolektory.

Jak jest zbudowany układ przesyłowy?

schemat układu przesyłowego ścieków pod Wisłą

Układ przesyłowy służący do transportu części ścieków z lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków „Czajka” składa się z szeregu obiektów technologicznych: komór połączeniowych, komory krat służącej do usuwania dużych zanieczyszczeń stałych, które podlegają utylizacji w innych obiektach Spółki, układu syfonowego zakończonego zasuwami sterującymi i przyłączeń do kolektora grawitacyjnego po stronie prawobrzeżnej Warszawy. Układ syfonowy został wykonany w formie dwóch przewodów ciśnieniowych o średnicy DN1600 mm każda ułożonych w tunelu o obudowie tubingowej, wyposażonym w ciąg komunikacyjny.

Na czym polega praca układu przesyłowego?

Układ przesyłowy ścieków pod Wisłą działa na tej samej zasadzie, co syfony w umywalkach, tylko że w znacznie większej skali. Ścieki z lewobrzeżnej części Warszawy zbierane są do miejskiej kanalizacji i kierowane do kanałów zbiorczych (kolektorów o średnicy przekraczającej nawet 3 m). Następnie ścieki trafią do komory wejściowej syfonu o wysokości ok. 40 m (tyle co 12-piętrowy budynek). Średnio w ciągu 1 sekundy przez układ przepływa 3,5 tony ścieków (w ciągu doby jest to ok. 200 tys. m³ ścieków), które są kierowane do komory krat – tam przepływają przez 12 kratownic, które działają jak sita i zatrzymują większe zanieczyszczenia (prześwit krat wynosi 5 cm). Nitki syfonowe zaprojektowano jako pracujące w cyklu zmianowym – ich pracą zarządzają pracownicy dyspozytorni z Zakładu „Farysa”, którzy za pomocą zasuw, znajdujących się po drugiej stronie tunelu, na prawym brzegu miasta w obiekcie przy ul. Świderskiej. W ten sposób dyspozytorzy sterują ilością przepływających ścieków. Rurociągi w tunelu pracują naprzemiennie, tj. co 24 godziny i cały czas muszą być napełnione ściekami, te działania pozwalają na ich utrzymanie w ciągłej sprawności. Oznacza to, że obydwa rurociągi są wykorzystywane naprzemienne do przesyłu ścieków. Algorytm pracy układu przesyłowego zapewnia przepływ ścieków z prędkością umożliwiającą samooczyszczanie rurociągu. Ponadto potwierdza się, że do dnia 28 sierpnia 2019 r. nie odnotowano awarii całego układu przesyłu, nie uległa awarii również żadna z nitek.

Stan techniczny rurociągów przebiegających w tunelu pod Wisłą jest na bieżąco monitorowany przez pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie przy wykorzystaniu informatycznego systemu sterowania nadzorującego przebieg procesu technologicznego oraz telewizji przemysłowej. Ponadto, pracownicy układu przesyłowego co najmniej raz na dobę sprawdzają m. in. stan techniczny tunelu oraz znajdujących się w nim instalacji. W tym celu korzystają z kolejki technicznej lub pokonują odległość ok. 1,3 km na piechotę.

Jak i kiedy doszło do awarii układu przesyłowego ścieków?

W dniu 27 sierpnia 2019 r. około godz. 5 rano nastąpiło rozszczelnienie rurociągu technologicznego „A”, transportującego ścieki z Warszawy lewobrzeżnej do oczyszczalni ścieków „Czajka”, co spowodowało intensywny wypływ ścieków oraz zalanie tunelu
w układzie przesyłowym w około 50% jego długości (850 m) i części komory wejściowej syfonu. Stan pracy układu przesyłowego do momentu stwierdzenia sytuacji awaryjnej był prawidłowy, co potwierdzał system monitoringu technologicznego i telewizji przemysłowej. Pracownicy obsługi technicznej układu przesyłowego podjęli natychmiast - możliwe do wykonania - działania mające na celu zapewnienie przyjęcia ścieków z lewobrzeżnej Warszawy, tak aby nie spowodować zagrożenia przerwania ciągłości ich odbioru. Po pozytywnych próbach szczelności ciągu „B”, uruchomiono przesył ścieków za jego pośrednictwem.

W dniu 28 sierpnia 2019 r. około godziny 7 rano (na podstawie wskazań w systemie monitoringu) nastąpił nagły wzrost poziomu ścieków w trzonie układu przesyłowego (komora wejściowa). Powyższe dane sugerowały rozszczelnienie ciągu „B”. Niezwłocznie została podjęta decyzja o natychmiastowym zatrzymaniu syfonu poprzez zamknięcie zasuw na dopływie ścieków. Po wystąpieniu awarii ciągu „B”, ok. godz. 8 rano z uwagi na rosnący poziom ścieków w komorze K7 oraz brak możliwości przesyłu ścieków do oczyszczalni, rozpoczęto awaryjny kontrolowany zrzut ścieków nieoczyszczonych do Wisły wylotem awaryjnym na wysokości ul. Farysa.

Awaria układu przesyłowego, czyli awaria obu nitek „A”, jak i „B” - co miało miejsce 28.08.2019 r. o godzinie 07:10 – była niezwłocznie zgłoszona, zgodnie z obowiązującym prawem, Rządowemu Centrum Bezpieczeństwa, służbom Prezydenta i Prezydentowi m.st. Warszawy, służbom ochrony środowiska i inspekcjom sanitarnym, zawiadomiono policję oraz prokuraturę. W trybie pilnym Prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski zwołał Sztab Kryzysowy, a następnie o zdarzeniu poinformował mieszkańców stolicy podczas briefingu prasowego, w którym wzięła udział także Prezes Zarządu Spółki.

W trybie natychmiastowym zwołano także sztab kryzysowy Spółki, który we współpracy z właścicielem m.st. Warszawa, podejmuje wszelkie działania w celu jak najszybszego przywrócenia funkcji obiektu. Prace są prowadzone we współpracy z ekspertami. W dniu 30 sierpnia br. rozpoczęto prace związane z usuwaniem (rozbiórką) uszkodzonych elementów – do dnia 18 września zdemontowano ok. 100 m płyty żelbetowej oraz po ok. 100 mb obydwu uszkodzonych rurociągów. W tym miejscu podkreślamy, że proces naprawczy jest objęty najwyższym priorytetem działania. Spółka podejmuje intensywne działania dla wypracowania jak najlepszych rozwiązań pod względem technicznym, bezpieczeństwa oraz aspektów środowiskowych.