„Gruba Kaśka” pracuje dla Warszawy od 50 lat

Stojąca w nurcie Wisły „Gruba Kaśka” to największa studnia infiltracyjna w Europie. Pomysłodawcami wybudowania studni zaopatrującej miasto w wodę pobieraną spod dna rzeki, byli pracownicy wodociągów warszawskich, które otrzymały patent na to rozwiązanie.

 

 fot. Kacper Kowalski/aeromedia.pl 

 

„Gruba Kaśka” jest najbardziej charakterystycznym obiektem Stacji Uzdatniania Wody „Praga”. Ma ponad 49 metrów wysokości, blisko 44 metry obwodu i jest połączona z terenem stacji 311-metrowym tunelem biegnącym pod Wisłą. „Grubą Kaśkę” mieszkańcy Warszawy nazwali tak samo, jak osiemnastowieczną studnię stojącą do dziś w pobliżu przystanków tramwajowych przy Pl. Bankowym.

Budowa „Grubej Kaśki” była jedną z najsłynniejszych inwestycji tamtych lat. Autorami koncepcji byli inżynierowie Włodzimierz Skoraszewski i Stanisław Wojnarowicz, ówczesny dyrektor MPWiK. Projekt zakładał konstrukcję studni próbno-eksploatacyjnej wraz z poziomo ułożonymi drenami, budowanymi w kesonie pod sprężonym powietrzem. W ówczesnych czasach była to metoda nowatorska. Inwestycję rozpoczęto w 1953 roku a woda z „Grubej Kaśki” po raz pierwszy pojawiła się w warszawskich kranach we wrześniu 1964 roku.

Pobór wody spod dna Wisły odbywa się przy pomocy piętnastu drenów (perforowanych rur) rozłożonych promieniście wokół obiektu, na głębokości ok. 7m. Woda po procesie infiltracji przez naturalne złoże piaskowo-żwirowe, którym jest dno rzeki, trafia do wnętrza studni, skąd za pomocą pomp tłoczona jest do kolejnych etapów uzdatniania.

SUW „Praga” produkuje średnio 65 000 m³ wody na dobę, a strefa zasilania stacji obejmuje ok. 30 proc. powierzchni miasta (szczegóły prezentuje mapka) 

Od momentu ujęcia wody do pojawienia się jej w kranie u Odbiorcy, mija średnio kilkadziesiąt godzin. Sam proces infiltracji trwa ok. 24 godzin, co pozwala zapewnić miastu bardzo dobrą jakość wody nawet w przypadku zanieczyszczenia rzeki.

Obecnie trwa rozbudowa procesu uzdatniania SUW „Praga”, który zostanie uzupełniony o nowoczesną technologię ozonowania pośredniego i filtracji na węglu aktywnym. Inwestycja zakończy się w przyszłym roku, czego efektem będzie istotne zmniejszenie dawek środków koniecznych do końcowej dezynfekcji wody. Dzięki temu poprawi się jej smak i zapach wody w kranach naszych Odbiorców. [if !supportAnnotations]

Kalendarium

1950 r. 

Inż. Włodzimierz Skoraszewski przedstawia koncepcję budowy ujęcia poddennego w Wiśle.

31 marca 1953 r.  

Rozpoczęcie budowy studni w nurcie rzeki w odległości 50 m od prawego brzegu Wisły, zagłębionej 31 m w dnie rzeki. 

1954–1955 r.  

Przerwa w pracach budowlanych.

1960 r.  

Rozpoczęcie budowy tunelu łączącego studnię z prawym brzegiem Wisły.

Budowa tunelu pod Wisłą łączącego „Grubą Kaśkę” ze Stacją Uzdatniania Wody „Praga”/fot. Archiwum MPWiK

Wrzesień 1964 r.  

Studnia infiltracyjna, zwana już powszechnie „Grubą Kaśką”, zostaje oddana do użytku.

Dyspozytornia „Grubej Kaśki” w latach 60. XX wieku/fot. Archiwum MPWiK

Maj 1965 r.  

Uruchomienie Wodociągu Praskiego (obecnie SUW „Praga”).

1968 r. 

Powstaje projekt urządzeń do płukania i spulchniania złóż filtracyjnych, tzw. „Chudych Wojtków”. 

Płetwonurek sondujący dno przy „Grubej Kaśce”/fot. Archiwum MPWiK

1969- 1970 r.   

Budowa ujęć uzupełniających nr 1 i 2. 

1992 – 2002 r.  

Modernizacja stacji uzdatniania w ramach „Programu poprawy jakości wody”.

„Gruba Kaśka” i pracujący spulchniacz hydrauliczny „Chudy Wojtek”/fot. Archiwum MPWiK  

Fragment nowego drenu przygotowanego do ułożenia pod dnem Wisły/fot. Archiwum MPWiK

2013 r.

Rozpoczęcie prac budowlanych na terenie zakładu w ramach IV Fazy Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie”.

31.12.2015 r. 

Planowana data zakończenia prac modernizacyjnych SUW „Praga”. 

Wizualizacja SUW „Praga” po modernizacji/proj. Grontmij Polska.