25 lat historii warszawskiej budowy układu przesyłowego ścieków pod Wisłą

Historia układu przesyłowego, którym transportowane są ścieki z części lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków na Białołęce,  zaczęła się w 1995 r. Wtedy powstał Masterplan dla Warszawy oraz pojawił się pomysł na budowę syfonu pod Wisłą. Za nami blisko trzy intensywne dekady rozbudowy systemu transportu ścieków w Warszawie.

Kalendarium

• 1995–1997 - powstanie Planu Generalnego dla Wodociągów i Kanalizacji, czyli tzw. Masterplanu. Plan został przygotowany przez firmy SOGREAH i Safege. Stanowił część Programu Poprawy Warszawskich Usług Wodociągowych i Kanalizacyjnych. Proponowane rozwiązania: budowa dwóch kolektorów o średnicy wewnętrznej ok. 2 m do syfonu pod Wisłą. Syfon miałby rozwidlać się na prawym brzegu na dwie ścieżki: pierwsza - rurociąg o średnicy 2,5 m przez zbiornik retencyjny do pompowni „Nowodwory” oraz drugi rurociąg o średnicy 1,4 m biegnący na Żerań.
• 1999 – raport prof. Błaszczyka z Politechniki Warszawskiej, który zakładał przejście kolektora z ul. Marymonckiej w dwa rurociągi pod Wisłą o średnicy wewnętrznej ok. 1,4 m każdy, znajdujące się w tunelu o średnicy 3 m. Następnie ścieki miałyby trafić do dwóch pompowni (Żerań i Nowodwory). Z kolei retencja ścieków miała się odbywać w nowym kolektorze w ul. Marymonckiej.
• 1999 – aktualizacja Planu Generalnego dla Wodociągów i Kanalizacji. Powstał  Plan Inwestycji Krótkoterminowych (KPI), w którym uwzględniono potrzebę zewnętrznego finansowania budowy układu przesyłowego dla ścieków z lewobrzeżnej części Warszawy do oczyszczalni ścieków „Czajka”.
• 1999 – COWI Konsulting Enginers and Planners AS z Danii (finansowana przez Duńską Agencję Ochrony Środowiska) podsumowuje poprzednie opracowania i rozstrzyga wybór lokalizacji oczyszczalni;
• 1999 – Rada Warszawy (Uchwała Rady Miasta nr XVI/147/99 z dnia 20.10.1999) zdecydowała o rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków „Czajka” oraz budowie układu przesyłowego. Zarzucono definitywnie projekt budowy oczyszczalni ścieków „Pancerz”. Rozpoczęły się przygotowania do realizacji projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie”.
• 1999/2000 - opracowanie „Koncepcji modernizacji i rozbudowy miejskiej oczyszczalni ścieków Czajka”, w ramach której potwierdzono możliwość zlokalizowania nowych obiektów na terenie oczyszczalni;
• 29.10.2003 - uchwała nr XIX/305/2003 Rady Warszawy – powierzenie Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie przygotowania i realizacji inwestycji, polegającej na rozbudowie OŚ „Czajka” wraz z systemem odprowadzania ścieków;
• czerwiec 2005 – studium wykonalności przedsięwzięcia „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza III” opracowane przez CEWOK Sp. z o.o., PROEKO Sp. z o.o. i Biprowod-Warszawa Sp. z o.o. Celem tej części przedsięwzięcia miała być budowa układu przesyłowego ścieków o długości ok. 10,5 km z lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków „Czajka”;

W ramach studium wykonalności były analizowane trzy koncepcje rozbudowy systemu odbioru i oczyszczania ścieków:

• budowa oczyszczalni ścieków „Pancerz” na terenie północnej część Warszawy – odstąpiono od niego z powodu wieku lasu (40 lat) oraz bliskości zabudowy mieszkaniowej;
• Huta Lucchini (pn. część lewobrzeżnej Warszawy) – odstąpiono od niego z powodu niewielkiej odległości (50 m) od osiedla „Młociny”;
• na terenie istniejącej OŚ „Czajka” – miałaby powstać wspólna oczyszczalnia dla prawo- i lewobrzeżnej Warszawy.

Eksperci zdecydowali również o lokalizacji przejścia układu przesyłowego przez Wisłę

Rurociąg po wyjściu z kolektora Burakowskiego miał zostać zlokalizowany poniżej planowanego Mostu Północnego, co uzgodniono z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Warszawie (RZGW). Zarzucony został pomysł połączenia budowy układu przesyłowego z budową planowanego Mostu Północnego.

Studium zawierało także koncepcję lokalizacji układu przesyłowego ścieków

Ścieki miały być transportowane pod dnem Wisły i za pomocą syfonu przedostać się do przepompowni na prawym brzegu. Rurociąg miał być podwójny, każda rura miała mieć średnicę wewnętrzną ok. 1,6 m. Miał być poprowadzony wewnątrz rur osłonowych o średnicy wewnętrznej ok. 2 m.

• 08.07.2005 - uchwała Rady Miasta nr LVI/1521/2005 w sprawie złożenia wniosku do Komisji Europejskiej o dofinansowanie Projektu Faza III. We wniosku została uwzględniona budowa układu przesyłowego o długości 10,5 km. Założono przejście rurociągu pod Wisłą syfonem wykonanym w postaci dwóch rur o średnicy wewnętrznej 1,6 m,  zamontowanych wewnątrz rur osłonowych o średnicy wew. 2 m.
• 05.08.2005  - złożenie wniosku o dofinansowanie z Funduszu Spójności dla Fazy III
• 09.12.2005 - decyzja Komisji Europejskiej nr 2005PL16CPE003 ws. dofinansowania dla Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie – Faza III”
• 16.02.2006 - podpisanie umowy na opracowanie projektu układu przesyłowego ścieków pod Wisłą. Projekt ma przygotować konsorcjum firm: DHV POLSKA Sp. z o.o.(Lider), Grontmij Polska Sp. z o.o., ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o. i Prokom Sp. z o.o.
• maj 2006 - rozpoczęcie rozważań nad zasadnością zaprojektowania obudowy rur przewodowych jako jednej rury osłonowej;
• czerwiec 2006 - opracowanie przez Prokom Sp. z o.o. dokumentu pt. „Wstępne porównanie wariantów przejścia syfonu pod Wisłą”, zawierającego m.in. zestawienie porównawcze kosztów zaopiniowane przez ekspertów z Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Świętokrzyskiej. Opinia przygotowana w tym czasie przez RZGW wskazuje, że rozpatrywanie wariantów, w których niezbędne będzie wykonanie komór pośrednich na obszarze międzywala Wisły może praktycznie uniemożliwić uzgodnienie projektu.
• 3.08.2006 - zestawienie porównawcze kosztów obudowy rurociągów przy różnych wariantach przejścia pod Wisłą opracowane przez PROKOM – różnica kosztów dla tunelu o średnicy wewnętrznej ok. 4,5 m i 4,2 m nie przekracza 5%;
• 21.09.2006 - uchwała Rady m.st. Warszawy nr  81/25/73/2006 - wyrażenie zgody przez m.st. Warszawa na zawarcie umowy użyczenia terenów w celu budowy kolektorów sanitarnych;
• 03.10.2006 - uchwała Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie dot. przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na wykonanie laboratoryjnych badań modelowych modelu fizycznego projektowanego w ramach zadania 04A/02 – usługi konsultingowe w zakresie budowy układu przesyłowego do OŚ „Czajka”;
• 07.11.2006 - uchwała Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie nr 1378 o powiadomieniu NFOŚiGW o wprowadzeniu zmiany do koncepcji układu przesyłowego. Wówczas została wyrażona  zgoda na zaprojektowanie i wykonanie obudowy o średnicy wewnętrznej 4,5 m w technologii tunelowej, czyli na przeprowadzenie syfonu pod Wisłą. Ostateczna decyzja, dotycząca wymiarów wewnętrznej obudowy tunelu miała zostać podjęta po przedstawieniu przez konsultanta (Prokom Sp. z o.o.) analizy i uzasadnienia rekomendowanej średnicy.
• 13.11.2006 - analiza techniczna i eksploatacyjna różnych średnic wewnętrznych obudowy przedstawiona przez konsultanta tj. Prokom Sp. z o.o.;
• 14.11.2006 - opinia zakład sieci kanalizacyjnej potwierdzająca słuszność wcześniejszej opinii, że „z punktu widzenia eksploatacji układu przesyłowego, najlepszym rozwiązaniem jest poprowadzenie dwóch nitek syfonu w jednej obudowie – jako obiekt przełazowy”;
• 29.11.2006 - PROKOM wskazuje w ostatecznym piśmie do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie, że minimalna średnica obudowy, umożliwiająca prawidłowy montaż i późniejszą eksploatację powinna wynosić 4,40 m;
• 02.06.2009 - wystąpienie o dokonanie zmiany decyzji Komisji Europejskiej w sprawie zmiany warunków przedsięwzięcia w ramach Projektu „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie” – realizacja układu przesyłowego wyłączona z Fazy III i przeniesiona do Fazy IV z uwagi na długotrwały proces zgód związanych z dostępnością terenów i wzrostem kosztów realizacji;
• 17.09.2009 - odbiór projektu budowlanego układu przesyłowego wraz z syfonem pod dnem Wisły wykonanego przez konsorcjum firm: DHV POLSKA Sp. z o.o.(Lider), Grontmij Polska Sp. z o.o., ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o. i Prokom Sp. z o.o.;
• 22.07.2010 - podpisanie umowy na roboty budowlane układu przesyłowego ścieków pod Wisłą z konsorcjum firm: Przedsiębiorstwo Robót Górniczych “METRO” Sp. z o.o.(Lider), Hydrobudowa Polska S.A., Hydrobudowa 9 S.A. i INFRA S.A.;
• 23.07.2010 - podpisanie umowy z inżynierem kontraktu Egis Poland Sp. z o.o. (Lider) i Egis RAIL SA. 
• 20.12.2012 - formalne zakończenie robót budowlanych związanych z budową syfonu pod Wisłą. Obiekt został przejęty po przeprowadzonym rozruchu, który miał miejsce latem 2012 r. Wówczas ścieki po raz pierwszy dopłynęły układem przesyłowym do oczyszczalni ścieków „Czajka”.
• 21.03.2013 r. Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego odebrał budowę instalacji i wydał ostateczną decyzję użytkowania (Decyzja 450 /2013 oraz Decyzja 449/2013),

Źródło: um.warszawa.pl